Fotografia w szkole - naucz się robić piękne zdjęcia swoich dzieci
Rozpoczęcie roku szkolnego, przedstawienia dla rodziców lub dziadków, dyskoteki szkolne czy zakończenie roku to tylko niektóre z wydarzeń, które chcielibyśmy umieścić w albumie ze zdjęciami. Jak robić piękne zdjęcia swoim dzieciom? Czy szkoła lub przedszkole mają prawo korzystać z wizerunku naszych latorośli?
Jak robić piękne zdjęcia dzieci - 10 zasad każdego rodzica
Sformułowanie "piękne zdjęcia" może oznaczać dla każdego zupełnie coś innego. Możemy jednak przyjąć, że poza zachowaniem podstawowych zasad fotografowania, piękne czy udane ujęcia oznaczają umiejętność robienia zdjęć, które na długo zapadają w pamięć. Fotografowanie dzieci nie jest prostą sztuką - są one często nieśmiałe, nie umieją lub nie chcą pozować czy wręcz odwrotnie - przed aparatem celowo się wygłupiają. Oto 10 zasad każdego rodzica, które warto przestrzegać, jeśli chcemy zrobić udane zdjęcia swoich dzieci w szkole lub w domu:
1. Zacznij od oglądnięcia inspiracji
By zrobić kilka udanych zdjęć nie wystarczy wykonać kilkaset ujęć i liczyć na to, że wśród nich znajdzie się coś dobrego. Zamiast tego spróbujmy wcześniej zaplanować efekt końcowy. Czy spróbujemy uchwycić minę malucha, gdy po raz pierwszy przekracza próg szkoły? Być może chcemy wykonać spontaniczne zdjęcie uśmiechu w czasie wręczania świadectwa szkolnego? Najlepiej obejrzyjmy kilka inspiracji dostępnych w sieci i zaplanujmy kilka fotografii.
2. Zbilansuj pozowane i naturalne ujęcia
Wiadomo, jako rodzice chcielibyśmy zrobić idealne zdjęcia swoich pociech. Niestety często są one zbyt ruchliwe, nie patrzą do obiektywu, nie pozują. w skrócie robią wszystko, by zdjęcie wyszło co najwyżej przeciętne. Spójrzmy jednak na sytuację inaczej! Najbardziej wartościowe są naturalne ujęcia, które pokazują emocje dziecka i jego charakter, stając się doskonałą pamiątką na lata. Jeśli lubicie pozowane zdjęcia, postarajcie się najpierw wykonać kilka naturalnych fotografii, a po wszystkim (np. po rozdaniu świadectw) namówcie dziecko, by zapozowało przed obiektywem.
3. Fotografuj z poziomu dziecka
Prosta, choć często pomijana zasada. Wykonując zdjęcia dziecka w szkole (w domu również) ważne jest to, by ustawić aparat na jego poziomie. W ten sposób unikniemy dysproporcji ciała, które pojawiają się w czasie fotografowania z góry. Nie przejmujmy się zdziwionymi minami innych rodziców - jeśli dziecko jest niskiego wzrostu, lepiej przykucnąć niż wykonywać zdjęcia z wysokości 170 cm.
4. Bądź blisko dziecka
Jeśli chcesz wykonać dobre ujęcia w czasie różnych szkolnych okoliczności, musisz być blisko dziecka. Po pierwsze będziesz mógł fotografować bez zooma, który jednak obniża jakość fotografii, a po drugie istnieje większe prawdopodobieństwo, że maluch nie będzie stresował się tym, że jest głównym obiektem zainteresowania. Często lepiej ukryć gdzieś włączony aparat i mieć go pod ręką, niż ostentacyjnie robić mnóstwo zdjęć, na których widać tremę u dziecka.
5. Nie zamykaj kadru
Nawet jeśli głównym tematem jest dziecko, na niektórych fotografiach obejmij również dalszy plan, na którym znajdują się jego koledzy szkolni czy nauczyciele. O ile zdjęcia portretowe dzieci świetnie pokazują ich emocje, tak ujęcia obejmujące szerszy kadr lepiej obrazują całą sytuację.
6. Odpuść sobie statyw, lampy, blendę i idź na żywioł
Fotografując w szkole nie ma sensu zabierania ze sobą dodatkowego sprzętu fotograficznego, który możemy mieć w swoim domu. Wszystkie elementy takie jak blenda, lampy czy statyw będą tylko wprowadzały zamieszanie na szkolnych wydarzeniach. Jeśli nie boisz się zdziwionych spojrzeń innych rodziców, możesz zdecydować się jedynie na statyw, który pomoże ci uchwycić wyraźne, ostre fotografie.
7. Rozluźnij zbyt napiętą atmosferę
Dzieci mogą być bardziej zestresowane w szkole niż zazwyczaj w czasie wykonywania zdjęć. Obecność kolegów, nauczycieli i sama ranga wydarzenia skutecznie zniechęca je do uśmiechu i utrzymywania kontaktu wzrokowego. Jeśli chcemy wykonać piękne zdjęcia, paradoksalnie przestańmy się na nich skupiać. Zamiast tego porozmawiajmy z dzieckiem, poprośmy go, żeby opowiedziało nam historię lub pokazało coś, co go interesuje. W ten sposób rozluźnimy atmosferę i unikniemy sztucznych ujęć.
8. Daj się poprowadzić dziecku
Przy dzieciach często okazuje się, że nawet najlepszy plan spala na panewce. Jeśli nie pierwszy raz usiłujecie zrobić dobre zdjęcia, które wychodzą co najwyżej poprawnie, przestańcie się starać. Zamiast tego dajcie się poprowadzić dziecku i opowiedzieć jego historię. Być może zupełnie inaczej postrzega rozpoczęcie roku szkolnego niż wy? W tym przypadku bardziej wartościowa jest jego perspektywa niż wasze fotograficzne oczekiwania.
9. Nie zapominaj o sobie
Jeśli towarzyszysz dziecku w ważnych szkolnych wydarzeniach postaraj się, by twoja twarz również znalazła się na kilku fotografiach. Trudno jest zrobić naturalny autoportret, dlatego po prostu przekaż aparat innemu rodzicowi i poproś o wykonaniu kilku naturalnych lub pozowanych ujęć.
10. Pozwól dziecku być sobą
Na koniec najważniejsza zasada udanych zdjęć - pozwól dziecku być sobą. Jeśli jest ono markotne lub wręcz odwrotnie, nie umie zachować powagi, nie namawiaj go do okazywania emocji, których nie czuje. Każde dziecko jest inne, dlatego zastanów się, czy chcesz mieć w albumie zdjęcia, które nie mówią o nim niczego szczególnego, czy prawdziwą historię jego dorastania?
Zdjęcia wychodzą rozmyte - najlepsze parametry do fotografowania dzieci
Sprzęt do fotografowania dzieci musi być przede wszystkim szybki. Stare cyfrówki i lustrzanki miały bardzo długi czas reakcji między wyostrzeniem następującym po naciśnięciu spustu migawki, a wykonaniem zdjęcia, dlatego wychodziły one często zamazane lub poruszone. Nie musimy od razu kupować drogiej lustrzanki, jednak wybierzmy sprzęt o dobrym czasie reakcji i szybkim ostrzeniu.
Dzieci rzadko potrafią zapozować i często takie sztuczne zdjęcia nie są tym, czego oczekujemy. Z tego powodu jeśli nie umiemy ustawić parametrów manualnie lub nasz sprzęt nie posiada takiej możliwości, fotografujmy na trybie sport.
Jeśli chcemy ustawić manualnie parametry, najważniejsze są czas naświetlania i przysłona. Wykonując zdjęcia bez statywu, którego raczej nie zabierzmy w warunki szkolne, powinniśmy ustawić długi czas naświetlania od 1/125 s. Przysłona odpowiada natomiast za rozmyte lub ostre tło - przykładowo ustawiając wartość na f/2.8 lub f 3.2 otrzymamy rozmyte tło. f/11 i więcej sprawi, że zarówno pierwszy jak i drugi plan będą ostre.
W czasie robienia zdjęć szkolnych warto włączyć stabilizację obrazu. Jeśli mamy możliwość ustawienia ciągłego ostrzenia - tryb AF - warto go użyć. Dodatkowo doradzamy zapisywanie zdjęć w serii - daje to dodatkową szansę na wyraźne ujęcie, jeśli dziecko nagle się poruszy.
Lampa błyskowa nie jest zalecana, chyba że jest to konieczne z powodu bardzo słabego oświetlenia w szkole. Niestety jej używanie często prowadzi do spłaszczenia zdjęć, które wyglądają mało profesjonalnie. Jeśli brakuje nam światła i zdecydowaliśmy się na użycie lampy, załóżmy na nią dyfuzor, który sprawi, że światło będzie miększe i bardziej rozproszone.
Pytanie na koniec: czy szkoła może wykorzystywać wizerunek naszego dziecka?
Warto zastanowić się jeszcze nad kwestią zdjęć, które są wykonywane w szkole przez profesjonalnego fotografa lub osobę z kadry. Czy instytucja oświatowo-wychowawcza ma prawo wykorzystywać wizerunek naszych dzieci w Internecie lub np. przekazując je do lokalnej gazety bez pytania nas o zgodę? Odpowiedź brzmi: NIE. Według prawa jest to nielegalne, gdyż łamie przepisy dotyczące ochrony wizerunku. Szkoła może opublikować zdjęcia tylko wtedy, gdy uzyska zgodę obojga rodziców dziecka.
Wyjątkiem jest jednak masowe wydarzenie, na którym nasze dziecko jest jedynie "szczegółem", a nie tematem fotografii. Przykładowo zdjęcie klasowe czy portretowe wymaga zgody na publikację, a ujęcie z rozpoczęcia roku szkolnego dla wszystkich klas już nie (chyba, że głównym tematem jest nasze dziecko ponieważ znajduje się na pierwszym planie).
Co zatem zrobić, gdy na stronie internetowej lub na profilu społecznościowym pojawiło się zdjęcie naszej latorośli? Powinniśmy zwrócić się do dyrektora z uprzejmą prośbą o usunięcie, wyjaśniając, że nie wyrażamy zgody na publikowanie wizerunku. Jeśli problem nie zostanie rozwiązany, możemy zgłosić sprawę do Rzecznika Praw Dziecka, który podejmie interwencję.
Fotografia w szkole w rękach rodziców
Jako rodzice z pewnością chcecie uwiecznić wspaniałe chwile, by wywołać je później w formie odbitek w dobrym fotolabie cyfrowym. Niezależnie od tego czy stajemy się reporterem w czasie rozpoczęcia roku szkolnego, jasełek czy chcemy zrobić dziecku pozowany portret z pierwszym tornistrem, podejdźmy do wszystkiego z humorem. Fotografia dziecięca bywa trudna, gdyż fotograf musi dopasować się do swojego małego modela, a nie odwrotnie. Wszystko jest jednak możliwe, jeśli przestaniemy przejmować się tym, że zdjęcia powinny wyjść idealnie i zakochamy się w naturalności własnych dzieci.
Lubicie robić zdjęcia swoim dzieciom w szkole czy wolicie oddać tę rolę profesjonalnemu fotografowi?