Podstawy obróbki zdjęć - część 1 - tworzenie dokumentu, otwieranie zdjęć i podstawowe narzędzia w programie

Adobe Photoshop, choć jest programem płatnym, jest bardzo lubiany i często używany przez osoby nie zajmujące się profesjonalnie grafiką oraz fotografią. Wiele osób poszukuje filmów instruktażowych lub poradników o tym, jak szybko nauczyć się Photoshopa, by obrobić wakacyjne zdjęcia, zrobić zabawny fotomontaż lub poprawić dokumenty, które nie można edytować tekstowo. Zaznaczmy na wstępie jedno - nie da się szybko nauczyć Photoshopa. Szybko możemy poznać jednak jego podstawy, które pozwolą nam na dalsze rozwijanie umiejętności.

Jeśli chcecie spróbować swoich sił z najsłynniejszym programem graficznym, możecie zacząć od pobrania wersji testowej, która przez 30 dni pozwoli na korzystanie ze wszystkich funkcjonalności programu. Jest ona dostępna na oficjalnej stronie producenta Adobe. Aktualny Photoshop to wersja CC 2015, jednak wersje niższe niewiele różnią się podstawowymi funkcjonalnościami i spokojnie możecie na nich ćwiczyć swoje umiejętności.

Najpierw był. Nowy dokument

Po otwarciu programu zobaczycie tzw. interfejs, który jest podobny w wielu programach graficznych, również tych bezpłatnych. Na samym środku znajduje się tło, na którym za moment otworzy się nasz dokument. Brzmi nieco banalnie, ale bez nowego dokumentu trudno będzie wytłumaczyć podstawowe narzędzia Photoshopa. Zatem, aby zacząć należy wybrać w górnym menu Plik -> Nowy.

W oknie generującym nowy dokument zobaczycie wiele ustawień, które decydują o rozmiarze dokumentu, jego rozdzielczości etc. Na samym początku należy wpisać własną nazwę, ustawić szerokość i wysokość (w naszym przykładzie 210 mm na 297 mm). Podane przeze mnie wymiary to format A4, czyli zwykła kartka, którą możecie później wydrukować, by zobaczyć efekty swoich prób. Jeśli planujecie drukować dokument należy ustawić rozdzielczość na 300 pikseli na cm, jeśli będziecie pracowali wyłącznie na komputerze i plik ma trafić np. do Internetu, wystarczą wam 72 piksele. Wtedy należy również zmienić ustawienia jednostki określającej rozmiar na piksele, które są podstawową jednostką plików graficznych w Internecie (Full HD to 1920x1080 pikseli).

Warto wiedzieć już na wstępie, że im większa rozdzielczość, tym więcej waży dokument. Mój dokument ustawiony na 300 dpi (rozdzielczość) będzie miał 428,3 MB, gdybym pracowała na 72 dpi mój dokument ważyłby zaledwie 24,7 MB. Różnica jest ogromna, jednak wyczuwalna przy tworzeniu naprawdę dużych formatów, gdyż projekty mogą ważyć nawet kilka GB! Nie musicie jednak zbytnio się tym martwić, gdyż dokument przy zapisie często osiąga zupełnie inne, na ogół sporo niższe wartości.

Jeśli generujemy plik do wydruku, musimy ustawić tryb kolorów na CMYK, jeśli decydujemy się na plik, który nie będzie drukowany, powinniśmy używać trybu RGB. Jest to bardzo ważne, gdyż pomimo tego, że dokument w trybie RGB możemy przekonwertować na CMYK (i odwrotnie) kolory ulegną sporym zmianom - stracą swoje nasycenie, będą wyglądały na wyblakłe lub przejaskrawione etc. Dlatego na samym początku należy wiedzieć nad czym pracujemy. Oczywiście do nauki możemy stworzyć sobie prosty dokument w pikselach w trybie RGB i oglądać na ekranie monitora wynik swoich praktyk.

Aby uzyskać lepszą jakość można ustawić dokument na 16 bitów, nie ma sensu generować plików o 32 bitach, chyba że będziecie tworzyli ogromną i bardzo skomplikowaną pracę wymagającą najlepszej możliwej jakości.

Praca nad zdjęciami

Jeśli nie chcecie tworzyć nowych dokumentów, a jedynie pracować nad obróbką kilku lub kilkunastu zdjęć, z górnego menu należy wybrać opcję Plik -> Otwórz. Po wybraniu opcji wyskoczy nam okno, w którym musimy wybrać z poziomu dysku zdjęcia. Po naciśnięciu przycisku Otwórz nasze zdjęcie pokaże się w programie.

Wiele lustrzanek oferuje również format .raw, który nie jest niczym innym jak surowym zapisem informacji z matrycy aparatu. O formacie i jego zaletach pisaliśmy już wcześniej tutaj. Jeśli posiadamy zdjęcia w formacie .raw nie uda nam się ich raczej otworzyć w podany przez nas sposób. Do otwierania formatu .raw istnieją specjalne wtyczki, dzięki którym po wybraniu opcji Otwórz wyskoczy nam okno z mnóstwem suwaków, dzięki którym ustawimy jasność, kontrast, jaskrawość oraz wiele innych właściwości. Oczywiście jeśli posiadamy zdjęcia w standardowym formacie .jpg nie musimy się tym martwić.

Aby sprawdzić format zdjęcia należy zerknąć do właściwości lub przyjrzeć się jego rozszerzeniu (nazwa.jpg).

Z przydatnych opcji menu Plik, warto przyjrzeć się Ostatnio otwierane, które pozwoli nam otworzyć ostatnie zdjęcia lub stworzone dokumenty, zamiast przeszukiwać na nowo zbiory w naszym komputerze. Inne opcje omówimy z czasem, w trakcie korzystania z programu.

Pomimo tego, że naszym głównym celem jest praca nad zdjęciami, warto znać opcje tworzenia nowego dokumentu, gdyż wszelkiego rodzaju fotomontaże oraz inne, już bardziej zaawansowane projekty tworzy się właśnie w nowym dokumencie, pozostawiając oryginały bez żadnych zmian.

Bum informacyjny

Mając przed sobą nowy dokument możemy przyjrzeć się narzędziom, które będą nam towarzyszyły podczas obróbki zdjęć i innych projektów graficznych. Oto narzędzia, które będą przydatne podczas podstawowej obróbki zdjęć:

1 Przesunięcie - służy do przesuwania obiektów w dokumencie

2 Zaznaczenie - można zaznaczać wybrane obszary za pomocą zaznaczeń o różnych kształtach.

Wszystkie narzędzia, które posiadają niewielką strzałkę w dolnym rogu należy przytrzymać, aby zobaczyć rozwijaną listę wszystkich dostępnych opcji. Np. - zaznaczenie prostokątne, eliptyczne oraz inne są dostępne pod jedną ikoną zaznaczenia.

3 Lasso - również służy do zaznaczania

4 Różdżka/Szybkie zaznaczenie - również narzędzie używane do zaznaczania

5 Kadrowanie - służy do kadrowania, czyli wycięcia fragmentu zdjęcia

6 Kroplomierz - służy do pobierania kolorów oraz właściwości

7 Łatka - pod tym narzędziem kryje się kilka ważnych narzędzi używanych do retuszu takich jak pędzel korygujący czy czerwone oczy

8 Pędzel - pod narzędziem znajduje się również ołówek czy mieszanie kolorów, jednak głównie będziemy używali pędzla o różnych końcówkach

9 Stempel - służy do retuszu np. skóry

10 Pędzel historii - za jego pomocą cofamy zmiany, jednak polecam używanie do tego okna Historia

11 Gumka - zestaw narzędzi służących do usuwania niechcianych elementów

12 Gradient/Wiadro z farbą - służy do nadawania gradientów, nadawania kolorów. Często używa się go w trybie maski

13 Smużenie - pod tym narzędziem znajdziemy również wyostrzanie oraz rozmywanie, choć stosuje się je raczej rzadko, służą do rozmywania lub wyostrzania wybranych fragmentów obrazu

14 Ściemnij - rozjaśnienie oraz gąbka - służą do przyciemniania, rozjaśniania partii obrazu

15 Pióro - tym zestawem narzędzi możemy precyzyjnie zaznaczać oraz wykonywać wiele ciekawych operacji, choć na początku będzie raczej rzadko używane

16 Tekst - tym narzędziem można umieścić oraz modyfikować tekst, czcionkę, jego rozmiar etc

17 Zaznaczenie ścieżek - narzędzie bardzo rzadko używane, szczególnie przez początkujących, zaznacza wcześniej utworzone ścieżki

18 Prostokąt - pod symbolem znajdziemy szereg narzędzi, które pozwolą na stworzenie standardowych kształtów takich jak prostokąt, koło czy linia oraz kształtów własnych

19 Rączka - służy do przesuwania widoku dokumentu

20 Lupka - służy do powiększania i pomniejszania widoku

Pod lupą znajduje się kolor pierwszego planu oraz kolor drugiego planu, które możemy zmienić za pomocą dwukrotnego kliknięcia na ikonkę.

Pod spodem znajdziemy również opcje Edytuj w trybie szybkiej maski oraz opcje Trybu ekranu, z których nie będziemy raczej korzystać, przynajmniej na początku. Tryb szybkiej maski może być niekiedy pomocny, ale do tego musimy najpierw opanować pojęcie warstw i masek.

Aby zobaczyć jak działają poszczególne narzędzia, obejrzyjcie z uwagą nasze krótkie filmiki.

Na koniec nie zapominaj o zapisz!

Aby zapisać swoje pierwsze próby macie oczywiście do wyboru kilka opcji, które warto poznać już teraz. Gdy chcemy zapisać swoją pracę wybieramy z górnego menu Plik -> Zapisz. Najbezpieczniej jednak wybierać opcję Zapisz jako, gdyż jeśli pracujemy na jedynej kopii zdjęcia, możemy zapisać na niej zmiany, których nie będzie można już cofnąć. Jeśli jesteśmy pewni tego, że posiadamy osobną kopię lub wprowadzone zmiany są ostateczne możemy spokojnie wybrać opcję Zapisz. Po wybraniu opcji Zapisz jako wyskoczy okno, w którym będziemy mogli zmienić jeszcze nazwę pliku, wybrać lokalizację zapisu oraz zdecydować się na format.

Warto wiedzieć, czym różnią się dane formaty i do czego będą potrzebne. Jeśli pracujemy na warstwach i chcemy później otworzyć naszą pracę powinniśmy wybrać rozszerzenie .psd, które jest formatem programu Photoshop. Nasze zdjęcia są na ogół w formacie .jpg, z którego korzysta większość urządzeń i jeśli skończyliśmy obróbkę, zapisujemy właśnie do tego formatu. Z długiej listy formatów na początku pracy możemy korzystać również z formatu .png, który można częściej spotkać w Internecie oraz .pdf, w którym zapisuje się dokumenty oraz projekty przeznaczone często do wydruku.

Małe kroki w kierunku obróbki zdjęć

W ramach ćwiczeń spróbujcie powtórzyć nasze działania i potestować działanie narzędzi na zdjęciu lub na nowym dokumencie. W następnym poradniku wytłumaczę wam pojęcie warstw, masek oraz najbardziej przydatne funkcje ukryte w górnym menu. W kolejnych poradnikach, gdy opanujecie już podstawy poznacie proste sposoby na rozmywanie tła, wyostrzanie zdjęć, zmianę ich rozmiaru czy poprawę wyglądu skóry i usunięcie z niej niedoskonałości. Nie zniechęcajcie się ilością informacji, najważniejsze są mocne podstawy, dzięki którym w przyszłości będziecie mogli nie tylko kadrować i poprawiać zdjęcia, ale i tworzyć niesamowite fotomontaże.