Kim jest fotosista?

Fotosista…. to bardzo ciekawy zawód! A słowo brzmi….. wyjątkowo dziwnie! Czym się zajmuje i kim jest fotosista? Kto może nim zostać? Jaka jest przyszłość tej branży fotograficznej? Jeśli jesteś miłośnikiem fotografii i kina jednocześnie, to świetna wiadomość, bo zawód jest swoistym medium pomiędzy kinematografią i fotografią!

źródło: Pexels.com

Niezwykły zawód

Fotosista jest to osoba robiąca zdjęcia (fotosy) na planie filmowym. Należy do zawodów w tzw. pionie operatorskim. Cały zespół operatorski składający się z:

• operatora kamery, 
• asystenta kamery, 
• wózkarza, 
• oświetleniowca 
• oraz elektryka (a czasem i z innych, potrzebnych na planie filmowym osób)

Fotosista współpracuje z reżyserem i scenografem. Operator filmowy, zwany też kierownikiem zdjęć czy reżyserem obrazu, nadzoruje pracę całego zespołu. Jego celem jest osiągnięcie efektu wizualnego zamierzonego przez reżysera. Praca zespołu polega na sfilmowaniu określonej kompozycji plastycznej kadru. Fotosista pracuje w szczególnych warunkach dokumentując to, co dzieje się na planie i wykonując zdjęcia, które są bardzo ważne z perspektywy PR danego filmu.

źródło: Pexels.com

Co robi fotosista?

Fotosista wykonuje fotosy aktorom podczas konkretnych ujęć filmowych, zwykle w niezwykłych sceneriach. Robi także zdjęcia dokumentujące pracę ekipy oraz fotografuje kulisy całej produkcji filmowej. Fotosista jest osobą, która ma wgląd do scenariusza, ponieważ musi wiedzieć co będzie się działo z bohaterami filmu w konkretnej scenie. Musi mieć możliwość przygotowania się do wykonania zdjęcia, przemyślenia kadru. Najważniejsze są oczywiście kulminacyjne momenty filmu oraz sceny przedstawiające jakieś zwroty akcji. To od fotosisty zależy, czy pokaże emocje aktorów i czy odda nastrój konkretnej części filmu. Jego praca musi być spójna z koncepcją reżysera i operatora filmu. Nie ma więc tutaj mowy o ekstrawagancji i artystycznych szaleństwach! Ważne w pracy fotosisty są: 

• oprawa plastyczne oraz oświetlenie
• jego sprawność w wykonywaniu fotografii 
• pomysł na konkretne kadry. 

Trzeba pracować pod presją czasu. Czasami podczas jednego ujęcia należy sfotografować bohatera na kilka różnych sposobów. Fotosista musi być człowiekiem energicznym i zorganizowanym. 

źródło: Pexels.com

Fotosy fotosisty

Fotosista wykonuje fotosy, które służą do reklamy filmu oraz wszystkich działań PR-owych. Najciekawszy fotos wykonany na planie filmowym trafia później na plakat! Materiały wykonane przez fotosistę:

• przesyłane są do prasy, 
• trafiają do internetu, 
• umieszczane są na billboardach, 
• wykorzystuje się je do produkcji gadżetów reklamowych związanych z filmem.

Zdjęcia wykonane przez fotografa na planie mają zachęcić do obejrzenia filmu! Inną funkcję pełnią tzw. “werki”. Werki to specjalne ujęcia, które oddają to, co dzieje się na planie filmu. Pokazują pracę ekipy, odsłaniają kulisy filmowej produkcji. Zdjęcia tego typu pozwalają na większą dowolność, ponieważ można wykazać się w nich artyzmem a jednocześnie humorem! Wielu fotosistów wykonuje na planie sporo zdjęć “z przymrużeniem oka”. Zdjęcia tego typu chętnie publikowane są na portalach filmowych, czy specjalistycznej, branżowej prasie. 

źródło: Pexels

Z doświadczenia fotosisty

Zawód związany jest ze sporą sprawnością fizyczną. Fotograf na planie filmowym wykonywać powinien zdjęcia nie przeszkadzając pozostałej części ekipy i aktorom. Ma być wręcz niewidzialny i niesłyszalny! Musi być skupiony i skoncentrowany, aby niczego nie pominąć, a zarejestrować jak najwięcej ujęć. Czasami nie da się tego zrobić i niektóre z ujęć są powtarzane. Osoby z branży podpowiadają, że praca na planie filmowym różni się od pracy serialowej. Nie dość tego, że odmiennie działa się na planie filmu sensacyjnego, a romansu! Gatunek filmowy ma znaczenie! Są też inne zawody związane z filmem i czasami tak się zdarza, że np. rekwizytor pstryka fotosy przy okazji! Jego praca jest mniej obciążona różnymi wymaganiami i pozwala na dużą swobodę działania i wręcz artystyczne podejście. Fotografowie na planach filmowych posiadają sporo sprzętu fotograficznego plus dodatkowe gadżety w postaci np. obudowy wygłuszającej (sound blimp). Fotosista jest niejako podporządkowany wizji operatora, który realizuje wizję kompozycji kadru, oświetlenia, czy ruchu. Z kilku tysięcy zdjęć wybiera się kilkaset fotosów i kilka tysięcy werków. Praca fotosisty trwa nie tylko na planie filmowym. Zdjęcia należy poddać obróbce graficznej oraz posegregować i skopiować. Najlepsze zdjęcia przygotowuje się często w kilku wersjach obróbkowych, aby dział produkcji miał możliwość wyboru najlepszych fotosów.

źródło: Wikipedia

Realia zawodu

W Polsce zawód fotosisty nie jest tak prestiżowym, jak za granicami naszego kraju. W innych krajach zawód ten jest dużo lepiej opłacany. Stosunkowo do pensji specjalistyczny sprzęt jest sporo tańszy, a fotosiści musza sobie go zapewnić sami. Obserwując fotosy z zagranicznych produkcji ma się wrażenie, że są one odważniejsze i bardziej artystyczne. Polskie fotosty są czasami aż zanadto poprawne! Dzieje się tak, ponieważ od fotografa na planie filmowym wymaga się określonych w storyboardzie zdjęć. Praca fotosisty w Polsce nie jest doceniana. Czasami nawet redukuje się jego pracę do z góry określonej liczby godzin na planie! Współcześnie temu zawodowi zagraża technologia. Filmy rejestrowane kamera typu RED powodują, że można “wyciągać “ fotosy bezpośrednio z materiału filmowego nie tracąc nic z ich jakości. Pesymiści prognozują, że za niedługo zawód ten może umrzeć. 

źródło: Pexels.com

Do legend polskich fotosistów zalicza się Wojciecha Urbanowicza, Wiesława Zdorta, Renatę Pajchel, Zbigniew Hartwig, Jerzy Kośnik. Jeśli zainteresował Cię temat wykonywania zdjęć na planie filmowym, to polecamy Fototekę, gdzie zgromadzono i udostępniono już ponad 170 tys. fotosów z polskich filmów! Materiały z Filmoteki Narodowej zostały poddane digitalizacji i upublicznione. W sieci jest to pierwsze takie miejsce, gdzie od strony fotograficznej pokazuje się historię polskiego kina! Warto rzucić okiem i zgłębić temat zdjęć filmowych! Bardzo polecamy!